161010Analiza Cen ZIMA - Wczasopedia.pl

10.10.2016 - Analiza Cen Imprez Turystycznych - ZIMA
Słaba jakość przekazu rządowych mediów może szkodzić turystyce…

Instytut Badań Rynku Turystycznego TravelDATA, zajmujący się gromadzeniem danych z rynku zorganizowanej turystyki wyjazdowej publikuje Analizę Cen Imprez Turystycznych dotyczącą wyjazdów w sezonie zimowym 2016/17. Obejmuje ona okres pierwszego tygodnia zimowych ferii szkolnych dla województwa mazowieckiego definiowanego jako  13-19  lutego 2017 roku.  Analizy są wysyłane podmiotom zarejestrowanym na portalu www.wczasopedia.pl w każdy poniedziałek.

I. Ważne wydarzenia ostatniego tygodnia w turystyce wyjazdowej

Nadal wysoki wzrost sprzedaży wycieczek

W ostatnim tygodniu września sprzedaż wycieczek w systemie MerlinX kolejny raz przyniosła optymistyczne rezultaty. Według ostatniego raportu PZOT ostatni tydzień września przyniósł ogólny wzrost liczby klientów o 26,2 procent, a klientów czarterowych o prawie 24 procent. Należy jednak pamiętać, że takie wysokie przyrosty dotyczą już tylko niedużych wolumenów bieżącej sprzedaży, a ponadto są w dużej mierze skutkiem wydłużenia tegorocznego sezonu na niektórych kierunkach (zwłaszcza w Grecji) i pojawieniem się w związku z tym dodatkowej podaży ofert, której w porównywalnym okresie roku ubiegłego nie było. Pomimo wyraźnych wzrostów sprzedaży w biurach podróży w okresie ostatnich 10 tygodni zorganizowana turystyka wyjazdowa, w tym najważniejszy jej segment, czyli turystyka czarterowa najprawdopodobniej zakończą j tegoroczny sezon na niewielkim minusie.

Trzy czynniki odpowiedzi na pytania o koniunkturę w najbliższym sezonie

Obecnie coraz bardziej interesujące dla turystycznego środowiska stają już się perspektywy kolejnego roku turystycznego w biurach podroży w tym na razie zwłaszcza w jego mniejszej, ale też ważnej zimowej części.

Jak już zaznaczaliśmy kilkakrotnie do dobrej koniunktury sprzedaży ogółem, a w szczególności do sprzedaży towarów i usług z górnej półki potrzebne są w uproszczeniu dwa czynniki, którymi są wyraźnie odczuwalna dynamika wzrostu dochodów gospodarstw domowych oraz chęć realizowania tych dochodów w formie konsumpcyjnych zakupów mierzona różnymi (ale na ogół dość podobnymi) wskaźnikami nastrojów konsumenckich. Dla zakupów zagranicznych wycieczek istotny jest też trzeci czynnik dodatkowy, którym jest niski poziom obaw przed wystąpieniem niebezpiecznych zdarzeń na zasadniczych kierunkach wyjazdów turystycznych.

Odnośnie tego ostatniego czynnika, to jego rola w sezonie zimowym powinna być stosunkowo nieduża, gdyż obecnie zdecydowana większość zimowych wyjazdów turystycznych realizowana jest na kierunkach relatywnie niskiego ryzyka wystąpienia niebezpiecznych zdarzeń, a mianowicie takich jak Wyspy Kanaryjskie i kraje egzotyczne, a rola Egiptu wyraźnie zmalała i jest już niewielka. Występuje więc wysokie prawdopodobieństwo, że negatywna rola czynnika terroryzmu, który wywierał znaczący wpływ na sezon letni, w sezonie zimowym zostanie w istotnym stopniu zmarginalizowany.

Dość pewna jest też trwałość pozytywnej rola pierwszego czynnika, którym jest systematyczny wzrost dochodów ludności. Wspiera je dodatkowy element jakim są wypłaty w ramach programu 500 + , dzięki któremu krocząca roczna dynamika realnego wzrostu dochodów gospodarstw domowych może w okresie pomiędzy grudniem 2016 i wrześniem 2017 przekroczyć bardzo wysoką poprzeczkę +10 procent zbliżając się tym samym do historycznie wysokich poziomów tego wskaźnika z lat 2007-2008.

W tym kontekście warto też zwrócić  uwagę na pojawiające się w niektórych źródłach (np. Bank Światowy) dość oficjalne przypuszczenia, że tegoroczny deficyt budżetowy Polski może okazać się istotnie mniejszy niż wszelkie dotychczasowe prognozy i zrealizować niemal historycznie niskie poziomy (bez roku 2007).

Skuteczność optymizmu konsumenckiego pod znakami zapytania

Zdecydowanie najsłabsza perspektywa pozytywnego oddziaływania jest jednak w zakresie czynnika drugiego, czyli wskaźników poziomu optymizmu konsumenckiego. Generalnie sytuacja w tym zakresie wydaje się wyjątkowo dobra, a rozmaite oddające go indeksy znajdują się w pobliżu historycznych maksimów. Jednak ani sprawa nie jest tak prosta, ani sytuacja tak dobra jak się na pierwszy ogląd wydaje.

Sprawa prawidłowej interpretacji wyników badań konsumenckich jest kluczowa dla trafnej diagnozy problemu. Jest to kwestia bardzo złożona, której problematyka bardziej niż wielokrotnie przekracza rozmiary takich materiałów. Można jednak pokusić się o wyłowienie wybranych elementów z tego tematu, które nie są zbyt skomplikowane merytorycznie, ale mają już spory wpływ na interpretację wskaźników optymizmu i wynikającej z nich potencjalnej koniunktury zwłaszcza w branży takiej jak turystyka.

Rzeczywiste poziomy konsumenckiego optymizmu wcale nie są jeszcze rekordowe

Pierwszy element związany jest z poglądem, że na poziom koniunktury wpływają nie tyle bezwzględne wskaźniki ustalone w ramach badań konsumenckich, ale ich odpowiednio przekształcone wersje według formuł nawiązujących nieco do koncepcji tzw. wskaźników siły relatywnej używanej w analizie zmian wartości wielkości finansowych.

Według tych metodologii wskaźniki koniunktury, aczkolwiek dość wysokie, znacznie odbiegają In minus od rekordów z lat 2007-2008. Sugeruje to wniosek, że zarówno poziom ogólnej koniunktury, jak również koniunktury w poszczególnych branżach, a zwłaszcza w tzw. branżach lewarowanych do których należy turystyka wyjazdowa, może dość znacząco odbiegać od wysokich poziomów z lat 2007-2008 pomimo zbliżonych dynamik wzrostu dochodów gospodarstw domowych.

Przyszłość Polski postrzegana w kiepskich barwach

Drugi czynnik, który zostanie przedstawiony nieco bliżej, związany jest z badaniem rozbieżności pomiędzy ocenami stanu gospodarki oraz ocenami stanu gospodarstw domowych konsumentów w okresach bieżących i przyszłych. Generalna zasada jest taka, że im bardziej zaawansowane są dobra, a zwłaszcza usługi konsumenckie, tym wyższa jest korelacja popytu ze wskaźnikami wyprzedzającymi, a im bardziej są one podstawowe tym większa jest rola wskaźników bieżących. Innymi słowy posiadający środki konsument ma bardzo niską skłonność do rezygnacji z zakupów towarów żywnościowych pod wpływem informacji, że w przyszłości będzie miał mniej pieniędzy. Może wykazywać pewną skłonność do rezygnacji z części zakupów np. RTV, czy AGD, ale część takich wydatków jest traktowana jako rodzaj dość sensownej inwestycji - np. wymiana hałasującej już lodówki na nową i bardziej nowoczesną. Natomiast informacje o nadchodzących chudych latach mogą dość skutecznie powstrzymać konsumenta przed kosztownym wyjazdem zagranicznym, który wybierany jest dla przyjemności, a nie dla materialnych korzyści i jaki można też zastąpić substytucyjnym wypoczynkiem krajowym.

Poniższy wykres przedstawia przebieg różnicy poglądów konsumentów według TNS Polska pomiędzy postrzeganiem przyszłości i teraźniejszości w zakresie sytuacji gospodarki jako całości oraz sytuacji własnego gospodarstwa domowego.

Widoczne jest, że wykres dla gospodarstw domowych jest dość płaski a wahania mają zwyczajowo  oscylacyjny przebieg i nie mają charakteru zmian fundamentalnych. Wiedza konsumenta o własnym gospodarstwie domowym jest dość obiektywna, a obawy o przyszłość, które generują wahania nie są zbyt duże zwłaszcza w sytuacji umacniającego się rynku pracownika. Zgoła inaczej wygląda wykres poglądów (ocen) na stan gospodarki, który ma wyraźną cezurę czasową w listopadzie/grudniu 2015 roku, czyli niemal dokładnie moment zmiany ekipy rządzącej w naszym kraju. W okresie wcześniejszym postrzeganie przyszłości było dość optymistyczne, a zupełnie odwrotnie jest w roku 2016.

Fenomenem jest to, że podstawowe z punktu widzenia konsumenta wskaźniki są na lepszych poziomach niż wcześniej i co więcej, ich przewaga nad ubiegłorocznymi dość systematycznie się zwiększa. Jak to zatem jest możliwe, że postrzeganie perspektyw rozwoju sytuacji przez konsumentów jest tak pesymistyczne.

W organizowaniu pozytywnego przekazy prorządowe media całkowicie zawodzą

Jednym z podstawowych przyczyn jest fatalna jakość przekazu mediów bliskich obecnej administracji w sprawach z szeroko pojętej problematyki gospodarczej. Jest ona w dużym stopniu pochodną polityki kadrowej w mediach, faworyzującej osoby w różny sposób bliskie. O ile można w ten sposób znaleźć osoby o zupełnie niezłych kompetencjach z obszarów tematyki ogólnopolitycznej, historycznej, czy światopoglądowej, o tyle w sprawach gospodarczych panuje dość daleko posunięta posucha. Rzecz jednak w tym, że to właśnie przekazy z obszaru gospodarki, a nie kwestie historyczne decydują o poziomie nastrojów konsumenckich wśród Polaków.

Trudno jest też stawiać na to, że opozycyjne media będą eksponowały osiągnięcia obecnego rządu, a zamiatały pod dywan rządowe wpadki. Demokratyczną regułą działania jest bowiem sytuacja zupełnie odwrotna.

Problem stronniczej polityki kadrowej znany już dość powszechnie pod hasłem #Misiewicze, ale nie ma tak istotnego wpływu na działalność wielu spółek, jaki ma na jakość przekazu w mediach, a zwłaszcza w takiej trudniejszej i wymagającej sporej wiedzy i doświadczenia dziedzinie jaką jest problematyka gospodarcza.

Jak już wielokrotnie zaznaczaliśmy negatywne skutki dla nastrojów konsumentów – takie jak generowane poprzez mało udolne działania medialnych #Misiewiczów, nie mają istotnego wpływu na zakupy żywności, ale już całkiem istotny na nastawienie konsumentów usług z wyższej półki jakimi są zagraniczne wyjazdy wypoczynkowe. Można zaryzykować nawet twierdzenie, że niezwykle trudno jest znaleźć inną branżę , której w równym stopniu mogłyby zaszkodzić mało fortunne organizowanie gospodarczego przekazu przez część mediów sprzyjających obecnej administracji.

Sytuacja taka z dużym prawdopodobieństwem spowoduje, że branża rozwijać się będzie w wolniejszym tempie niż wynika to z teoretycznych możliwości bazujących na makroekonomicznych trendach w polskiej gospodarce.


II. Istotne kwestie z zakresu cen turystycznych imprez

1. Podobnie jak przed rokiem stosujemy w raportach formę wizualizacji omawianej tematyki cen turystycznych imprez oraz przelotów lotniczych, a mianowicie w postaci mapek. W naszej intencji mają one pomóc w szybszym zorientowaniu się w ogólnej sytuacji, a dostarczanie zainteresowanym odbiorcom informacji dokładniejszej jest rolą załączanych w prezentacji tabel. Jednocześnie chcielibyśmy zaznaczyć, że mapki przedstawiają krótkoterminowe zmiany cen wobec poprzedniego tygodnia, a nie wobec poprzedniego zestawienia. Obecnie zestawienia będą bowiem sporządzane co dwa tygodnie, czyli naprzemiennie dla zimy i lata. Wersję odniesienia wobec poprzedniego tygodnia wybraliśmy kierując się przekonaniem, że ostatnie zmiany są dla obrazu aktualnej sytuacji ważniejsze od zmian w bardziej rozciągniętym okresie, a ponadto różnicę cen wobec poprzedniego zestawienia można łatwo uzyskać porównując ceny z dwóch kolejnych edycji raportów. Przedstawiane w poprzednich zestawieniach przebiegi wahań średniej ceny pojawią się ponownie, gdy liczba notowań będzie na tyle duża, że będzie pozwalała i uzasadniała sporządzenie wykresów dla przebiegów średnich cen wycieczek.

2. Niniejsze zestawienie obejmuje po raz pierwszy w tym roku porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie zimowym 2016/17 definiowanym jako trzeci tydzień lutego 2017 roku (13.02-19.02 2017), czyli pierwszy tydzień ferii szkolnych dla województwa mazowieckiego, zebranych w dniu 7 października z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 30 września.
W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami w okresie 13-19 lutego, średnie ceny wzrosły bardzo istotnie, bo o 182 złote, a największe wzrosty odnotowano w Portugalii (Madera)- o 323 złote oraz na wyspie Lanzarote i w Maroku - o 287 i 283 złotych. Z kolei jedyne w tym tygodniu spadki średnich cen wycieczek miały miejsce na Gran Canarii – o 40 złotych. Raczej dość przypadkowym zbiegiem okoliczności jest to, że w analogicznym okresie przed rokiem tygodniowy wzrost cen wycieczek był podobny i wyniósł średnio 175 złotych.

Zmiany cen wycieczek jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka.

2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów z okresu pierwszego tygodnia ferii zimowych dla województwa mazowieckiego w latach 2016 (okres 01-07 luty) i 2017 (okres 13-19 luty) zebranych w tych samych okresach października pokazuje, że obecna średnia cena jest wyższa wobec średniej ceny sprzed roku o 52 złote. Jest to wzrost znacząco mniejszy od odnotowanego przed rokiem (130 złotych), a różnica w warunkach w pełni porównywalnych byłaby jeszcze większa, gdyż w obecnym sezonie w zestawieniu nie występują Tunezja i Turecka Riwiera. Gdyby uwzględnić ten fakt w zeszłym sezonie ceny rok do roku byłyby wyższe nie o 130 złotych, a o 175 złotych.

Dość duży spadek rocznej dynamiki w dużej mierze wynika z ustąpienia wzrostowego trendu kursu amerykańskiego dolara. Przed rokiem spowodował on wzrost średnich cen na kierunkach egipskich o ponad 150 złotych, podczas gdy w obecnym zestawieniu został on zastąpiony przez 13-złotowy spadek.

Spośród dwóch najważniejszych kierunków zimowych kierunkiem (nie licząc egzotyki jako całości), który wykazał większy wzrost cen rok do roku wykazują Wyspy Kanaryjskie droższe obecnie o średnio 118 złotych niż poprzednim sezonie. Przed rokiem wzrost cen był bardzo podobny i wyniósł 119 złotych. Spośród wysp na tym kierunku największe średnie roczne wzrosty cen wykazuje obecnie Fuerteventura  – o 180, a nieco przeceniona została Gran Canaria – o średnio 45 złotych i jest to sytuacja z grubsza odwrotna do odnotowywanej w ubiegłym sezonie.

Niewielkie zwyżki wobec okresu sprzed roku wykazuje obecnie Egipt, gdzie ceny wzrosły powyżej poziomów z sezonu 2015/16 o średnio 13 złotych, podczas rok temu wzrastały o 152 złote. Wyższe były ceny w Hurghadzie – o średnio 37 złotych, mniej więcej na tym samym poziomie pozostały w Marsa Alam, a niewiele, bo o 8 złotych potaniały wycieczki na Synaj. W nieodległej przyszłości korzystnemu kształtowaniu się cen Egiptu może pomóc kolejna dewaluacja miejscowej waluty (poprzednia miała miejsce 13 marca tego roku), która staje się stopniowo coraz bardziej prawdopodobna i powinna otworzyć możliwości obniżek cen oraz poprawy konkurencyjności Egiptu jako celu wyjazdów turystycznych.  

Z mniejszych kierunków znacznie droższa niż przed rokiem jest teraz Portugalia – o 226 złotych, nieznacznie tańsze Maroko – o 12 złotych, a znacząco niższe są średnie ceny wycieczek na Cypr – o 192 złote.

Sytuację w zakresie zmian cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka.

3. W obecnym zestawieniu największą zniżkę średnich cen w porównaniu z ubiegłym sezonem wykazuje oferta biura Itaka  – o około 200 złotych, a także oferta Exim Tours  – o blisko 185 złotych. Nieco wyższe zwyżki od średniej (średnia to 52 złote) prezentuje na biuro Wezyr – o około 70 złotych, a pozostałe są już wyraźnie droższe, w tym zwłaszcza TUI i Neckermann (to ostatnie biuro z wyjątkiem Maroka). W tym, co ma jednak dla turystów największe znaczenie, a zatem w bezwzględnym poziomie bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu w 10 zimowych destynacjach oraz w trzech kategoriach hoteli, to pozycję lidera uzyskało teraz biuro Exim Tours (13 takich ofert) przed biurami Rainbow oraz Itaka (11 i 8 ofert). Wśród małych organizatorów w kwestii niedrogich propozycji wyróżnia się obecnie biuro Ecco Holiday (4 oferty).

Inne istotne kwestie dotyczące turystyki wyjazdowej

1. W ostatnim tygodniu w liniach Ryanair dla przelotów na kierunkach turystycznych na okres wylotów w pierwszym tygodniu ferii zimowych (13-19 lutego) tym razem wzrosły bardzo nieznacznie - o średnio 2 złote. Nieco korzystniej kształtowały się ceny rejsów na Wyspy Kanaryjskie, które spadły – z 748 do 736 złotych, czyli o 1,6 procent. Rekordzistą wszystkich zwyżek zostało połączenie z Warszawy do Lizbony, na którym średnia cena wzrosła o 140 złotych, a zniżek Warszawy na Teneryfę, gdzie ceny obniżyły się średnio o 95 złotych.

Ceny w liniach Wizzair tym razem spadły o 39 złotych, w dużej mierze dzięki spadkowi cen przelotów na wyspy Kanaryjskie – o 63 złote. Największą zniżkę  cen zanotowały przeloty z Katowic na Teneryfę - o 135 złotych, a zwyżek nie odnotowano.

W porównaniach rok do roku w liniach Ryanair średnie ceny na kierunkach turystycznych ogółem są obecnie niewiele wyższe od cen sprzed roku – o 23 złote. Prawie bez zmian pozostały natomiast średnie ceny rejsów na kierunkach kanaryjskich, które nieznacznie wzrosły w przypadku wylotów z warszawy i nieznacznie spadły przy wylotach z Krakowa.  Największy wzrost cen rok do roku wykazuje połączenie z Warszawy na Gran Canarię – o 180 złotych, a spadek z Krakowa na Teneryfę – o 80 złotych.

Znacznie wyższe niż przed rokiem stały się natomiast ceny w liniach Wizzair, które wzrosły o średnio 217 złotych, do 915 złotych, czyli o 31 procent. Najbardziej wzrosły ceny przelotów z Warszawy do Barcelony – o 975 złotych, a spadły też z Warszawy na Maltę – o średnio 20 złotych.

2. W zakresie kierunków zimowych, w chwili obecnej wspólnymi kierunkami na wyloty w pierwszym tygodniu lutego dla tanich linii i czarterów są Wyspy Kanaryjskie, Barcelona, Malaga i Cypr. Przy połączeniach z Warszawy średnia cena na tych kierunkach spadła w tanich liniach z 660 do 650 złotych, natomiast w czarterach wzrosła z 1339 złotych do 1357 złotych, a zatem była o 707 złotych wyższa od cen tanich linii (poprzednio wyższa o 679 złotych). Przy połączeniach z Krakowa cena wspólnych z czarterami połączeń tanich linii (tylko na Gran Canarię, Teneryfę oraz Cypr) wyniosła 658 złotych i była niższa o 638 złotych od cen połączeń czarterowych (1296 złotych).

Porównania i trendy zmian względnych cen pomiędzy połączeniami czarterowymi a LCC nie są, pomimo wzrostu ich liczby, jeszcze dostatecznie reprezentatywne ponieważ jest ich nadal zbyt mało w porównaniu do liczby rejsów regularnych.

Zachęcamy wszystkich związanych z turystyką do czytania naszych opracowań i materiałów.

Zespół Instytutu Badań Rynku Turystycznego TravelDATA i www.wczasopedia.pl

Link do aktualnej Analizy Cen - wersja dla mediów (kliknij na raport poniżej):